Steeds meer fysieke lesboeken worden vervangen door digitale leermiddelen. Maar hoe combineer je digitale leermiddelen met opleidingen waar er ook geleerd wordt in de praktijk? Er zal dan een combinatie gemaakt moeten worden van online en offline leren, dit wordt ook wel blended learning genoemd (zie de vorige blog hier).
Hoe kun je ervoor zorgen dat digitale leermiddelen ook gebruiksvriendelijk in de praktijk worden ingezet? Een student schoonheidsverzorging kan bijvoorbeeld tijdens de stagewerkzaamheden
geen digitale instructies of opdrachten lezen vanaf de mobiele telefoon.
Wanneer de instructies en opdrachten op papier aangeboden worden, is dit een stuk gebruiks- en klantvriendelijker. Aan de andere kant zou digitaal reflecteren op praktijkopdrachten
juist een uitkomst kunnen zijn. De student kan de reflectie na de praktijkhandelingen invullen en de docent ontvangt de reflectie van de student direct na het verzenden.
In deze blog is een voorbeeld uitgewerkt van praktijkopdrachten in een blended learning omgeving en hoe je deze zou kunnen implementeren. Praktijkopdrachten bestaan uit instructies en een reflectie. Er is gevraagd wat studenten en docenten belangrijk vinden bij praktijkopdrachten.
Instructies aanbieden
Om instructies voor studenten toegankelijker te maken in de praktijk moeten zij deze vanuit de online omgeving kunnen afdrukken. De instructie kan beter in kleine hoeveelheden tekst gepresenteerd worden.
Het regelmatig afwisselen, tussen het uitvoeren van een taak en het lezen van een instructie, vraagt namelijk veel van het werkgeheugen van de student. Het opdelen van tekst, een actieve schrijfstijl en het gebruik van multimedia kan bijdragen om het werkgeheugen minder te belasten. Zo kan het bekijken van een korte video waarin de taak wordt uitgevoerd de student helpen de instructies sneller te begrijpen. Een student zei hierover: ‘Soms staan stappen wel uitgeschreven,
maar als je niet precies weet hoe je het moet uitvoeren kan je het wel 20 keer lezen, maar dan begrijp je het nog steeds niet.’ De docent sloot hierbij aan, door te zeggen dat: ‘de meeste studenten zijn meer van het beeld dan van de tekst.’
Online zelfreflectie
Wanneer de taak in de praktijk is uitgevoerd kan de student hierna online reflecteren. Zelfreflectie wordt steeds belangrijker voor studenten die een vakopleiding volgen. In het nieuwe kwalificatiedossier voor het mbo maken kritische denkvaardigheden, waaronder zelfreflectie, onderdeel uit van de generieke kwalificatie-eisen. Daarnaast maakt een kritische zelfreflectie het voor de student meer inzichtelijk of hij/zij in staat is om kennis en vaardigheden toe te passen in de praktijk.
Acceptatie zelfreflectie
Zowel de student als de docent gaven aan dat reflecteren voor studenten over het algemeen lastig gevonden wordt. Daarnaast worden studenten misschien wel te vaak gevraagd om te reflecteren. Om studenten zover te krijgen dat zij regelmatig en serieus zelfreflectie in blijven vullen, is er meer acceptatie van zelfreflectie nodig.
Uit eerder onderzoek is gebleken, dat zowel het ontwerp van de online reflectie als de begeleiding en feedback van begeleiders bepalend waren voor deze acceptatie.
Een voordeel van online reflecteren is dat de docent een herinnering kan sturen naar de student om het reflectieformulier in te vullen. Ook begeleiding en feedback van de begeleiders is van belang. De student heeft er behoefte aan om serieus genomen te worden en moet er op kunnen vertrouwen dat zijn of haar reflectie ook daadwerkelijk gelezen wordt. De docente gaf aan dat ze graag zelf zou willen bepalen wanneer ze de reflectie inzet, omdat ze niet altijd de tijd heeft om alle reflecties te lezen. Omdat een goede begeleiding van belang is voor acceptatie van regelmatige online reflecties is het aan te raden om reflecties optioneel in te zetten.
Wil je meer weten over dit onderwerp? Bekijk de referenties of neem contact met ons op!
Referenties
Ganier, F. (2004). Factors affecting the processing of procedural instructions: implications for document design. IEEE Transactions on Professional Communication, 47(1), 15-26. doi: 10.1109/TPC.2004.824289
Mauroux, L., Könings, K. D., Zufferey, J. D., & Gurtner, J. (2014). Mobile and Online Learning Journal: Effects on Apprentices’ Reflection in Vocational Education and Training. Vocations and Learning, 7(2), 215-239. doi:10.1007/s12186-014-9113-0
Petit, R., & Verheijen, E. (2015). Toegerust voor de toekomst: Aandacht voor kritisch denken en sociaal-culturele vaardigheden in het mbo. ’s-Hertogenbosch: Expertisecentrum Beroepsonderwijs.
Schaap, H., Baartman, L., & Bruijn, E. D. (2011). Students’ Learning Processes during School-Based Learning and Workplace Learning in Vocational Education: A Review. Vocations and Learning, 5(2), 99-117. doi:10.1007/s12186-011-9069-2
Van Merriënboer, J. J., & Kirschner, P. A. (2018). Ten steps to complex learning: A systematic approach to four-component instructional design. New York ; London: Routledge.
